Lương – Minh bạch hay bí mật? Lý do phía sau nó và con đường phía trước bạn?

Lương – Minh bạch hay bí mật? Lý do phía sau nó và con đường phía trước bạn?

October 3, 2020 1 By Nam Vu

Bạn được trả lương bao nhiêu?
Đừng nói ra thành lời, hãy giữ con số đó trong đầu bạn
Giờ thì hãy nghĩ bạn bè của bạn được trả lương bao nhiêu?
Ở nơi làm việc, đồng nghiệp ngồi cùng phòng hoặc ngồi ngay bên cạnh bạn được trả bao nhiêu?
Bạn có biết được không?
Bạn có nên biết không nhỉ?
Thật ra, khi hỏi các bạn mấy câu đó ngay bản thân mình còn thấy không thoải mái
Nhưng phải công nhận một điều ai cũng muốn biết đúng không.
Hầu hết chúng ta thấy khó chịu với việc phái công khai lương của mình mặc dù chỉ là ý nghĩ trong đầu

Chúng ta không nói nó với hàng xóm và chắc chắn lại càng không nói với đồng nghiệp của mình
Bởi vì chúng ta cho rằng nếu như tất cả mọi người đều biết lương của nhau thì có lẽ mọi thứ trong công ty sẽ trở nên rối loạn hết trơn

Sẽ có cãi vã, sẽ có tranh chấp và thậm chí có thể có vài người bỏ việc nữa.
Nhưng bạn có nghĩ rằng chính bạn giữ bí mật đó mới thực sự là nguyên nhân gây ra sự cãi vã đó thì sao?
Và điều gì xảy ra nếu chúng ta giữ bí mật đó?
Hay chính sự cởi mở sẽ giúp mọi người cảm thấy công bằng hơn, hợp tác hơn trong công ty thì sao?
Điều gì xảy ra nếu chuyện lương bổng được minh bạch hoàn toàn?

Vấn đề lương bổng luôn xuất hiện

Bạn có nghĩ, việc công khai lương bổng một cách tự do ở nơi làm việc giúp tạo môi trường làm việc tốt hơn cho cả nhân viên và cả tổ chức.
Khi người ta không biết lương của mình so với đồng nghiệp như thế nào, họ thường nghĩ mình bị bóc lột hơn, và thậm chí còn nghĩ mình bị phân biệt đối xử
Liệu bạn có còn muốn làm việc ở một nơi mà bạn có suy nghĩ mình bị bóc lột chăngNhưng chính việc giữ bí mật lương đã gây ra điều đó và đó là một thông lệ phổ biết từ xưa bất chấp rằng thực tế pháp luật luôn đảm bảo quyền cho người lao động đề xuất, thảo luận về mức lương của họ.

Bạn có nghĩ một ngày nào đó khi đi làm, ai cũng treo thấm bảng ghi lương của mình treo trên cổ hay thử tưởng tượng số tiền lương của bạn được viết trước ngực cho mọi người thấy.
Vậy rốt cục tại sao các công ty lại không khuyến khích công khai thảo luận về lương?
Tại sao có người ủng hộ nhưng cũng có người lại kịch liệt phản đối
Thì ra ngoài nguyên nhân tranh cãi ra còn có một nguyên nhân khác, giữ kín mức lương thực sự là một cách tiết kiệm rất nhiều tiền

Bạn thấy đó, giữ bí mật lương dẫn tới việc mà các nhà kinh tế gọi là “Bất đối xứng thông tin”.
Đây là trong một cuộc thương lượng, một bên sẽ nắm sẽ nắm thông tin vượt trội hơn hẳn bên còn lại (Bạn và công ty của bạn chắc bạn cũng đoán ra được bên nào hơn rồi đúng không)
Trong việc phỏng vấn khi tuyển dụng, thăng tiến, đề bạt mỗi năm tương lương, người tuyển dụng có thể dùng sự bí mật đó để tiết kiệm rất nhiều tiền cho công ty
Việc thương thuyết nhằm tăng lương sẽ thuận lợi hơn bao nhiêu nếu bạn biết mức lương của mọi người xung quanh
Các nhà kinh tế cảnh báo rằng “bất đối xứng thông tin” có thể khiến thị trường bất ổn chỉ cần ai đó để quên bảng lương trên bàn làm việc hay tại máy in, đột nhiên tất cả mọi người sẽ chửi nhau

Ngoài ra họ còn cảnh báo sự bất đối xứng thông tin còn dẫn đến sự thất bại của toàn bộ thị trường, dưới đây là một số lý do:

  • Thứ nhất, hầu hết nhân viên không hề biết so với đồng nghiệp họ được trả bao nhiêu
    Trong một cuộc khảo sát 70000 nhân viên năm 2015, 2/3 trong số họ được trả theo mức thị trường, họ cho rằng họ cảm thấy mình bị bóc lột
    Và trong số những người cảm thấy bị bóc lột đó, 60% cho rằng họ có ý định bỏ việc.
    Mặc kệ lý do là gì – vì bị trả kém hay trả hời về mức lương hay đúng giá thị trường
    Giả sử bạn nằm trong số người được khảo sát thì bạn sẽ nói gì?
    Bạn có bị bóc lột không?
    Mà khoan đã nào – làm sao bạn biết được khi bạn không hỏi và bàn luận được điều đó với ai kể cả đồng nghiệp?
  • Thứ hai, bất đối xứng thông tin, việc bí mật lương khiến người ta dễ lờ đi sự phân biệt đối xử đã tồn tại trong thị trường lao động hiện nay.
    Điều này còn xảy ra về mức độ chênh lệch giữ nam giới và nữ giới, giữa các level, cấp bậc khác nhau
    Nếu chúng ta muốn thu hẹp khoảng cách lương của mình và đồng nghiệp của mình, có lẽ chúng ta nên công khai
    Nếu thị trường lao động đã thất bại, thì sự công khai là cách duy nhất đảm bảo sự công bằng
    Nếu bạn biết mức lương của đồng nghiệp bạn, có thể bạn thất thoải mái hay cũng có thể bạn cảm thấy khó chịu và trong đầu của bạn luôn có một câu hỏi “Mình có đang bị bóc lột hay bị đì không ta?”
  • Công khai lương là cách tốt nhất cho sự công bằng
    Đó là lý do mà các công ty đã thử nghiệm rất nhiều về việc chia sẻ lương trong nhiều năm, họ cũng đã từng thử nghiệm trả những mức lương khác nhau cho cùng một mức độ công việc của 2 người khác nhau. Và hệ quả họ nhận được rằng nhân viên sẽ chăm chỉ hơn để cải thiện năng suất lao động của mình nhằm tăng lương, khả năng dấn thân cao hơn chứ không nghỉ việc (Nếu công ty trả lương sát với giá thị trường) nhưng không chỉ có lương được công khai, công ty còn phải công khai cả những dữ liệu cá nhân và năng suất làm việc của mỗi người mỗi phòng ban
    Hiện tay, minh bạch lương có nhiều kiểu, mỗi công ty mỗi kiểu khác nhau. Có công ty đưa công khai ở nhiều nơi, có công ty chỉ lưu hành trong nội bộ công ty, có chỗ đăng công thức tính lương, có nơi đăng mức lương theo từng level đính kèm tên mọi người và mức lương của họ 

Vậy giờ đây bạn nghĩ thế nào khi bạn cũng có một cái bảng trước ngực ghi lương của mình?
Và bạn cũng không phải là người duy nhất đeo cái bảng đó chẳng hạn
Nhưng tất cả chúng ta có thể đi những bước đi dài hơn tới việc minh bạch lương vì nhiều trong số các bạn có quyền hướng về phía trước, hướng tới sự minh bạch 
Đã đến lúc hướng về phía trước rồi!!
Và đối với những ai không có quyền đó, đã đến lúc đứng lên vì quyền lợi của mình.

Cái mình muốn nói ở đây là: 

  • “Bất đối xứng thông tin” một cuộc thương lượng, một bên sẽ nắm sẽ nắm thông tin vượt trội hơn hẳn bên còn lại. Vậy hãy suy nghĩ làm thế nào để giảm tối đa sự chênh lệch thông tin đó.
  • Công khai lương là cách tốt nhất cho sự công bằng. Nhưng hiện tại cuộc sống vốn dĩ đâu có công bằng.
  • Điều cuối cùng là “Cống hiền – Nhìn nhận – Tăng lương”. Không tương xứng ư! Bạn có quyền nhảy việc cơ mà!

Vậy bạn được trả lương bao nhiêu? Và so với những người làm chung với bạn?
Bạn nên biết, họ cũng vậy? Họ cũng có câu hỏi quẩn quanh trong đầu y chang như bạn!

P/s: Đợt vừa rồi mình có đề xuất tăng lương nhưng không thành với lý do covid. Đây là lý do có bài viết này @@