Khi ‘Toxic’ Trở Thành Một Thói Quen Trong Ngành IT

Làm việc trong ngành IT, có một điều chúng ta ít nhiều đều từng gặp phải đó là sự toxic trong cộng đồng. Không phải từ người ngoài ngành, mà là từ chính những người đồng nghiệp, anh em trong nghề. Đáng tiếc thay, thay vì hỗ trợ và chia sẻ để cùng nhau phát triển, nhiều người lại chọn cách mỉa mai, khinh thường và phủ nhận nỗ lực của người khác.

“Cái này ai mà chẳng biết”, “Dùng ChatGPT thì có gì hay ho?”

Một số người khi thấy bài viết chia sẻ kiến thức trên mạng lập tức bác bỏ hoặc xem thường, chỉ vì nội dung đó có thể được tìm thấy bằng cách… search trên Google hoặc cho rằng đó là sản phẩm của AI như ChatGPT. Họ quên mất rằng việc tổng hợp, chọn lọc, truyền tải lại thông tin một cách rõ ràng, dễ hiểu và phù hợp với ngữ cảnh là một giá trị thực sự.

Chia sẻ kiến thức không phải là chạy đua về độ “bí mật” hay “mới lạ”, mà là về khả năng tiếp cận, giải thích và truyền cảm hứng cho người khác. Một bài viết dùng ChatGPT nhưng được biên tập kỹ, đặt vấn đề đúng, ví dụ chuẩn và có ngữ cảnh thực tế, vẫn là một sản phẩm trí tuệ đáng ghi nhận. Bởi vì ChatGPT không biết bạn đang gặp lỗi gì, không biết hệ thống bạn đang build có yêu cầu cụ thể gì, con người đứng sau mới là người giải quyết bài toán đó.

Copywriting không phải là ‘copy-paste’

Sự nhầm lẫn giữa “copywriting” và “copy-paste” cũng là một ví dụ điển hình. Một số người chưa từng viết một bài phân tích kỹ thuật, chưa từng dám mở một trang trắng để diễn đạt ý mình, nhưng lại nhanh chóng nhảy vào đánh giá và dán nhãn người khác là “copywriter” một cách đầy miệt thị.

Họ không hiểu rằng copywriting là nghệ thuật sắp xếp ngôn từ, làm sao để người đọc dễ hiểu, dễ tiếp nhận và muốn đọc tiếp — điều mà không phải ai cũng làm được. Bạn có thể giỏi về kỹ thuật, nhưng nếu không biết chia sẻ, không thể hiện được suy nghĩ bằng ngôn ngữ thì kỹ năng ấy chỉ tồn tại trong góc phòng.

Không chia sẻ nhưng giỏi mỉa mai, căn bệnh muôn thuở

Thật kỳ lạ khi một số người luôn xuất hiện trong phần comment, nhưng không phải để góp ý, mà để mỉa mai:

“Cái này có gì đâu”, “Lại thấy cái dạng bài này”, “Dùng ChatGPT viết rồi lên mạng xàm xí”…

Trong khi chính họ chưa bao giờ viết một bài phân tích, chưa chia sẻ một kiến thức thực tế nào, chưa hề xây dựng giá trị cho cộng đồng nhưng lại nhanh chóng xét xử bất kỳ ai đang cố gắng.

Ngành IT vốn đã áp lực deadlines, bugs, deploys giữa đêm, học cái mới liên tục, nếu chúng ta không nâng đỡ nhau, thì ít nhất đừng đạp nhau xuống. Sự trưởng thành trong nghề không đến từ kiến thức chuyên môn đơn thuần, mà còn nằm ở cách chúng ta ứng xử với người khác, nhất là những người đang cố gắng.

Thay vì toxic, hãy thử comment góp ý, hoặc đơn giản là im lặng nếu không thấy giá trị. Vì đôi khi, một bài viết bạn cho là đơn giản, lại là giải pháp mà người khác đang tìm kiếm suốt cả ngày.

Còn bạn, bạn chọn trở thành người xây cộng đồng hay người kéo nó xuống?

#ntechdevelopers